De spraakmakers van Calvé

Met illustraties, Nederlandstalig, 183 pagina's, maart 2011

Redactie: R. Spanjer

Samenvatting
Jan van Bilsen, Dolf van Daalen en Aad Verhoeff bewijzen ons met dit boek een grote dienst. Zij beschrijven een belangrijke periode in de Nederlandse geschiedenis: de tweede helft van de vorige eeuw. Toen Nederland na de Tweede Wereldoorlog aan de wederopbouw begon, waren werkgevers nog bazen en werknemers nog arbeiders. En de bazen hadden het gewoon helemaal alleen voor het zeggen. Dat daar - gelukkig - een einde aan is gekomen is niet vanzelf gegaan. Daar hebben de arbeiders heel hard voor moeten knokken. Daar hebben ze slimme plannen voor gemaakt, soms grimmig, maar ook humoristisch. Met maar één doel voor ogen: collega's overtuigen, gezamenlijk de veranderingen die buiten het bedrijf plaatsvinden, de poort in te slepen.

Recensie
Aad (1928), Jan (1933) en Dolf (1938) vertellen in interviewvorm over hun loopbaan bij de aloude (maar binnenkort gesloten) levensmiddelenfabriek Calve Delft (Unilever-concern). Bijna hun gehele arbeidzame leven hebben zij op de fabrieksvloer doorgebracht. Bijdehande vaklui waren het, maar tegelijk vaak hinderlijke dwarsdrijvers voor hun bazen. En actief in de ondernemingsraad en als stakingsleider! Bijnamen als Hoofd Afdeling Schermutselingen en Bedrijfsellendeling zeggen genoeg. Hoe ga je als directie met zulke onmisbare lastpakken om? Met bekwame, tactvolle chefs konden de mannen het overigens prima vinden. Geen boekje met bedrijfshistorie in de gebruikelijke zin, maar werkvloergeschiedenis uit de eerste hand, aangevuld met geschreven portretten van 'typetjes'. Observatievermogen en een populaire praatstijl roepen als vanzelf de ruwgoedmoedige fabriekssfeer op. Voor hoog en laag is het lezen van deze 'petite histoire' niet alleen plezierig maar ook nuttig (naast deftige managementliteratuur). Een van de in de ervaringsverhalen figurerende Unilever-managers (Mark Rutte) schreef het nawoord.

Drs. H. Alblas